Het zwijgen

André van der Hout en Adri Schrover, eerder aanwezig in Rotterdam met De arm van Jezus, maakten met hun tweede film een Nederlands moordmysterie waarin opnieuw archiefmateriaal een centrale rol speelt. Victor Dreisen, een wat luie assistent-onderzoeker aan het Amsterdamse Instituut voor Volkscultuur, erft van een vergeten oom een huisje bij het Drentse Koekange, een streek van spookachtige veengebieden, mistige kanalen en zwijgzame mannen. Daarom dient hij bij zijn baas (die weggelopen lijkt uit een Voskuilroman) een voorstel in voor een onderzoek naar lokale liederen die de toedracht van moorden uit het verleden bezingen. Als hij zich in het verwaarloosde huisje vestigt, leert hij al gauw hoe elk gehucht zijn eigen moord te bezingen heeft. Hij ontmoet Geesje, een jonge vrouw die een groot aantal moordliederen uit het hoofd kent. Zijn wetenschappelijke distantie komt al snel op de tocht te staan. Als Dreisen erachter komt dat zijn eigen huisje rond 1920 het decor is geweest van een driedubbele moord, raakt hij verstrikt in een almaar vijandiger en mysterieuzer wordende gemeenschap. In vergelijking met De arm van Jezus is Het zwijgen realistischer van toon, een realisme dat vooral gebruikt is voor het opbouwen van de spanning. Voor veel Nederlanders zal de film bijna onherkenbaar zijn, zozeer lijkt de moderne tijd hier voorbijgegaan aan het Drentse land. Exotisch en archetypisch: 'The past - they do things differently there.' Maar voor wie zoekt, komt het verleden tot leven... (SdH)