Het dak van de walvis

Van alle Ruiz-films heeft deze de meest uitgesproken ideologisch/politieke/polemieke drijfveer. Op briljante wijze wordt de benarde situatie van een antropoloog behandeld die de taal probeert te leren van een obscure Patagonische Indianen-stam, waarvan hij de laatst overgebleven leden heeft ontdekt. De film, prachtig en inventief gedraaid door Henri Alekan, schrijdt niet zozeer als narratief of als drama voort, maar veeleer als een verbazingwekkende stroom van visuele, verbale en conceptuele ideeën die rond dit thema cirkelen. De acteerprestaties zijn ofwel minimaal op het onverschillige af, of opzettelijk beknot. Ondanks periodieke uitbarstingen van onheilspellende muziek bestaat de suspense slechts op een zuiver formeel niveau.Op een niveau is de film een parodie op de hedendaagse verwijderdheid van de Westerse mens van de voor-industriële Derde Wereld, op een ander bovenal een komedie over de antropologische eigenaardigheden van haar eigen stamgebruiken, intellectueel en anderssoortig. Maar op zijn beurt wordt dit thema met tussenpozen onderbroken of tenminste gecompliceerd door zuiver visuele exploraties in kleur, compositie, perspektief, textuur en de plaatsing van de camera die het thema van taal navolgt door middel van formele metaforen. We kunnen veronderstellen dat dit een science fiction film is die zich in de toekomst afspeelt, maar de film houdt zich zo onbezorgd bezig met het vervullen van wat voor genre-verwachtingen dan ook, dat een potentieel publiek alweer op staande voet uitgebannen, of in het beste geval genegeerd wordt. -Jonathan Rosenbaum