Stan Brakhage: Anticipation of the Night

Het hart van dit programma wordt gevormd door Anticipation of the Night. Deze film is een keerpunt voor Brakhage en in de filmgeschiedenis. Er vindt een transformatie plaats van de psychologische drama’s uit zijn eerdere werk naar een volkomen non-kinesthetisch vocabulaire. Het is een meeslepende idylle, een klaagzang, een uitdrijving en een doodswens. Brakhage laat zien hoe sterfelijk onze visuele ervaring is. Hij toont de afdaling van de paradijselijke, optische extase naar de nachtelijke duisternis die onze blik overvalt, als het kijken in het socialisatieproces wordt gekruisigd. Alles in Anticipation of the Night wordt in een veelheid van aspecten getoond, in wisselende snelheden, met cruciale lichtwisselingen en korreligheid. Deze film neemt afscheid van de laatste zieltogende gedachte aan de zichtbare hoofdpersoon en alle primitieve ‘point of view’-trucjes van de narratieve cinema. Brakhage presenteert de filmmaker als de allesbepalende instantie voor het kijken. Diens subjectiviteit staat voorop, maar de kijker neemt er deel aan en wordt er sterk bij betrokken. In zijn films is cinematografie handtekening geworden. Een autobiografie in de tegenwoordige tijd, het leven zoals het zich voltrekt. De camera danst, opgezweept door wat hij ziet, als een verlengstuk van de ledematen en de elektrische lading van het zenuwstelsel. Van Anticipation of the Night loopt een lijn naar de grimmige sub-urbane horrorfilm Fire of Waters uit 1965. Prikkelende gedachte om beide films te zien als opgeborreld in de jaren vijftig uit het geografische middelpunt van Eisenhowers Amerika.