“Kinderfilms kunnen volwassenen een spiegel voorhouden”: filmmaker Idriss Nabil over het IFFR educatieprogramma
Filmeducatie is een essentieel onderdeel van de jaarlijkse programmering van IFFR, waarin kinderen en jongvolwassenen de wereld van film ontdekken. Afgelopen editie was regisseur Idriss Nabil te gast met zijn tedere jeugdfilm Moustache. We spraken de filmmaker over zijn deelname aan het programma en het belang van films voor kinderen.
Als je de prille carrière van acteur en regisseur Idriss Nabil (1995) overziet, valt zijn voorliefde voor jeugdfilms direct op. In de drie shorts die hij tot dusver maakte, zoomt hij in op de levens van jonge tieners, waarbij hij zware thematiek niet uit de weg gaat. Het behandelen van volwassen thema’s op een jeugdige manier is kenmerkend voor Nabils filmografie en werkwijze. “Vanuit het perspectief van een kind leren we anders naar de wereld kijken”, vertelt hij. “Er valt zoveel te leren van kinderen. Van de manier waarop ze onbevangen hun omgeving observeren, hoe ze dingen bevragen vanuit het hart en niet vanuit het hoofd.”
“Er valt zoveel te leren van kinderen. Van de manier waarop ze onbevangen hun omgeving observeren, hoe ze dingen bevragen vanuit het hart en niet vanuit het hoofd.”
Een goed voorbeeld daarvan is te vinden in Nabils korte film This Is Your Captain Speaking (2022), waarin de tienjarige Asare zijn muziekleraar besluit te adopteren, om te voorkomen dat hij wordt uitgezet. De in Ghana geboren Asare vraagt zich af waarom hij als geadopteerd kind wel in Nederland mag blijven, maar zijn ook uit Ghana afkomstige docent niet. “De volwassenen in die film gaan hem dat vervolgens proberen uit te leggen”, vertelt Nabil. “En dat levert interessante dialogen op over bewegingsvrijheid en ongelijkheid. Volwassenen zitten vaak vast in denkpatronen zonder ze te bevragen. We zijn zo gewend geraakt aan het feit dat een paspoort bepaalt over welk stukje land je mag lopen. Maar een kind begrijpt dat soort dingen niet en stelt daar – terecht – vragen over. Het maken van een kinderfilm is voor mij ook een manier om volwassenen een spiegel voor te houden.”
Nabils meest recente werk, de tedere en subtiele coming-of-age-film Moustache, was gedurende IFFR 2025 te zien als onderdeel van het educatieprogramma, een programma waar IFFR tijdens het festival 7.570 kinderen en studenten verwelkomde. In de film volgen we de elfjarige Dalou en zijn vriendinnetje Coco, die ieder op hun eigen manier kampen met een afwezige vader. Het is een persoonlijk onderwerp voor Nabil, die zelf ook zonder vader opgroeide.
“Zodra die eerste vingers de lucht in gaan, merkt iedereen dat het eigenlijk niet zo eng is om over dit soort thema’s te praten.”
Op verschillende locaties werd de short vertoond aan leerlingen, die daarna de ruimte kregen om met elkaar en de regisseur in gesprek te gaan over de film. “Die gesprekken op IFFR waren zo waardevol. Als ik zag hoe de leerlingen reageerden op de film, begreep ik weer precies waarom ik Moustache wilde maken. De film gaat over kwetsbaar durven zijn, over durven laten zien wat je dwars zit. En ik denk dat als je als kind zoiets voorgeschoteld krijgt en er ook ruimte is voor een nagesprek met de hele klas, dat je inziet dat je niet alleen bent. Het moet zeker even op gang komen, maar zodra die eerste vingers de lucht in gaan, merkt iedereen dat het eigenlijk niet zo eng is om over dit soort thema’s te praten.”
Nabil ondervond de kracht en impact van een goede kinderfilm toen hij als kind samen met zijn moeder In Oranje (2004) zag. Net als Remco, het jonge hoofdpersonage in die film, was ook Nabil een getalenteerd voetballer die gescout werd door de KNVB. En net als Remco verloor ook Nabil zijn vader op jonge leeftijd. “Die filmervaring zal ik nooit meer vergeten”, vertelt hij. “Ik brak in duizend stukjes, want ik zag opeens mezelf daar lopen in die film. Door In Oranje deelde ik een heel bijzonder moment met mijn moeder, en kreeg ik toegang tot emoties die ik lang niet toeliet. Dat is wat film kan doen.”
“Toen dacht ik echt: hier doe ik het voor.”
Op IFFR ontstonden zulke reacties bij veel van de kinderen die Moustache zagen tijdens het educatieprogramma. “Dan kreeg ik een berichtje van een juffrouw die me vertelde dat ze met haar klas naar aanleiding van de film een heel fijn en open gesprek had gehad over rouw. Toen dacht ik echt: hier doe ik het voor. Het educatieprogramma was heel waardevol voor mij als filmmaker, omdat ik kon zien wat mijn film met een publiek doet.
Bij het maken van films kom je vaak terecht in een soort bubbel. Tijdens de montage kijk je zo vaak naar de film dat het meer een construct wordt dan een verhaal. Je hebt niet altijd door wie de film uiteindelijk ziet. Dan is het geweldig om voor zo’n volle zaal met scholieren te staan en te merken dat je film ook echt wat teweegbrengt. Als alleen al een paar kinderen dezelfde ervaring hebben met mijn films als de ervaring die ik had met In Oranje, dan is mijn missie geslaagd.”
– door Cas Hoekstra