In the Shadow of the Light

‘Documentaire... Iemand die een film maakt over een bepaald onderwerp, om iets te onthullen, om álles over dat onderwerp te vertellen... dat soort films vind ik vreselijk.’ Aldus Jonas Mekas, ergens halverwege deze film, die eerder een document is dan een documentaire. Reken niet op inleidende woorden of uitleg. (Bijvoorbeeld dat Jonas Mekas in 1922 in Litouwen ter wereld kwam, na de Tweede Wereldoorlog naar New York verhuisde, beschouwd wordt als de peetvader van de Amerikaanse avant-gardefilm en als uitvinder van de dagboekfilm, dat hij de oprichter en artistiek leider is van de Anthology Film Archives, etc.) Dit is geen standaardbiografie.
Mekas loopt wat door de gangen en kamers van zijn archief, of verleent audiëntie aan de ronde tafel in zijn kamer. Om hem heen gaat het werk van Anthology gewoon door: archief, bioscoop en, in de woorden van een medewerker, ‘tehuis voor verloren geraakte filmrollen’. Een jonge student uit Italië komt onderzoek doen naar de films van Harry Smith. Twee programmeurs bereiden het Joseph Cornell eeuwfeest voor. Dozen worden geopend, schatten komen aan het licht. Er worden films gedraaid. Dagen en nachten gaan voorbij, bezoekers komen en gaan, drinken wijn en dragen gedichten voor. In het voorbijgaan worden we kleine stukjes geschiedenis gewaar. De camera blijft er dichtbij, soms ongemakkelijk dichtbij. Dit is een film over de liefde voor het bewegende beeld, met name voor het kleine, onafhankelijk geproduceerde werk dat door Anthology wordt geconserveerd en gepromoot, en waarvan Jonas Mekas zelf de verpersoonlijking is.