Verhalen

“Probeer je eigen wereld te creëren”

14 april 2023

Helene Louvart Header

Verhalen

“Probeer je eigen wereld te creëren”

14 april 2023

Louvart is de vierde ontvanger van de Robby Müller Award. Ze ging met Benjamin Bergery in gesprek voor een IFFR Talk. “Het is een liefdevolle blik", zegt schrijver Benjamin Bergery, terwijl hij het camerawerk van de Franse director of photography Hélène Louvart (AFC) omschrijft tijdens de IFFR Talk. Kort daarvoor heeft ze de vierde Robby Müller Award opgehaald, een samenwerking tussen de Netherlands Society of Cinematographers, Andrea Müller-Schirmer en IFFR.

Samen bewogen Louvart en Bergery zich door Louvarts filmografie, op zoek naar overeenkomsten in een carrière die zich laat kennen door veelzijdigheid van documentaires met een ‘fly on the wall’ benadering, een 3D eerbetoon aan choreograaf Pina Bausch een talloze oprechte drama’s gemaakt met regisseurs uit Brazilië tot Kroatië. 

Louvart noemt haar werk “een serie portretten", gedefinieerd door haar gevoel naar de personages voor haar camera. Haar overkoepelende prioriteit, vertelt ze, zijn de mensen en het menselijk tekort – als gevolg daarvan is haar werk vol intimiteit, die zowel haar aard als haar artistieke vaardigheden helpen creëren. De blik die haar camera op de acteurs heeft, is er niet om te intimideren, maar “om ze te helpen”. Het lukt haar om haar subjecten zo op hun gemak te stellen, dat het resultaat daarnaar is. “Als ik voel dat acteurs een beetje angstig of nerveus zijn, of hun tekst niet herinneren, [laat ik ze voelen dat] ik er ben om ze te helpen, omdat ik weet dat het moeilijk is wat ze doen.” 

“Het ritme van natuurlijke ademhaling”

Een scène die je bijblijft van Never Rarely Sometimes Always (2020) van Eliza Hittman, een voormalig IFFR CineMart project en winnaar van de Zilveren Beer Grote Jury Prijs, werd tijdens de Talk vertoond ter illustratie. De film behandelt abortus, de jonge heldin van de film Skylar wordt geïnterviewd door een sociaal werker over haar relatie en seksuele geschiedenis. “Eliza wist precies wat ze wilde zeggen,” reflecteert ze over het onderwerp van de film. “We focussen op het verhaal, we focussen op het hoofdpersonage. En dat is alles.” Ze gingen tot het uiterste om het natuurlijke aspect van de scène, waarin twee tot dan toe niet-professionele acteurs speelden, te waarborgen. “We wilden Sydney niet vastpinnen op onze concepten.”

“We hadden alles voorbereid, één camera op tafel tegenover haar, maar niet te dicht in haar zichtlijn en met één frame. Ik was dichtbij. Ik bewoog niet, omdat ik niet wilde dat ze mijn aanwezigheid voelde… we waren onzichtbaar.”

Deze gevoeligheden zijn opgemerkt in het juryrapport van de Robby Müller Award. “Haar beelden”, zei de jury, “zijn in overeenstemming met het ritme van de natuurlijke ademhaling, alsof ze van binnenuit zijn gefilmd en de grens tussen doek en kijker doen overschrijden.” Louvart is de vierde prijswinnaar waar een ‘beeldmaker’ geëerd wordt die, net als Müller, een authentieke en aangrijpende beeldtaal heeft ontwikkeld. Ze sluit daarbij aan bij eerdere winnaars van deze award: de Mexicaanse director of photography Diego García, Amerikaanse regisseur Kelly Reichardt en Thaise director of photography Sayombhu Mukdeeprom. 

“Ik weet waarom ik dit werk doe” 

Ze werkte met niet-professionele acteurs tot Oscarwinnaars, en onder andere met Olivia Colman aan Maggie Gyllenhaals The Lost Daughter (2021), waarvoor Colman genomineerd werd met een Academy Award. “Als je dit soort mensen filmt, zeg je: ‘oké, geweldig, ik weet waarom ik dit werk doe.’” Fouten die ze eventueel gemaakt zou hebben, zouden niemand opvallen. “Als Olivia Colman voor je staat, en het licht is niet goed, of het kader is niet goed, ziet niemand het. Ze gebruikt de ruimte, het is ongelooflijk.” 

“Ik wil mezelf niet herhalen”

Louvart zegt dat ze niet zeker weet of ze een duidelijke stijl heeft in haar werk, omdat ze altijd de visie van de filmmaker met wie ze aan het project werkt ondersteunt. “Natuurlijk, het zijn dezelfde gereedschappen, maar ik vind het fijn zo veel mogelijk te werken met verschillende mensen, ik houd ervan als ze anders zijn. Het is een manier om aan te passen.” Haar doel is om altijd te “vechten tegen iets dat ze al heeft gezien”, om iets nieuws te proberen en een originele benadering voor elke nieuwe film. “Ik denk dat we vertrouwen moeten hebben in wat we doen. Probeer je eigen wereld te creëren, als mogelijk, om je eigen gevoel zo groot mogelijk te maken, ook als je soms denkt dat het niet goed is.” 

Haar advies voor beginnende filmmakers? “Wees niet lui en zeg nooit ‘oké, dit werkte, ik doe nog een keer hetzelfde.’” 

Bekijk de talk hier

Andere berichten over IFFR 2023