Mijke de Jong over God Only Knows
04 april 2019
Mijke de Jong over God Only Knows
In Mijke de Jongs God Only Knows – niet te verwarren met de openingsfilm Dirty God, van een andere vrouwelijke Nederlandse regisseur – worden in een psychotische paasperiode de verhoudingen tussen een broer (Marcel Musters) en zijn zussen (Elsie de Brauw en Monic Hendrickx) danig op scherp gezet.
Interview door Anton Damen
De ene God is de andere niet, zoveel is maar weer duidelijk.
Tja, dat is dus puur toeval. Ik wist het niet van Sacha Polaks Dirty God, en zij niet van ons. Onze titel God Only Knows verwijst naar het lievelingsliedje van de drie personages. Dat nummer van The Beach Boys zongen ze continu, en zat door de hele film gevlochten. Zat. Want we kregen de rechten niet rond. Die onderhandelingen begonnen namelijk bij 260.000 dollar, voor dertig seconden. Nou, God Only Knows is een lowbudgetfilm – we hadden slechts elf draaidagen – dus dat was direct einde verhaal. We hebben nog gevraagd of neuriën wel mocht. Ook niet. Ik heb er toen aan gedacht om de titel te veranderen, maar ja, deze past wel goed bij het verhaal. Zeker in combinatie met de ondertitel ‘Alleen je familie weet het beter’.
Ach, er is wel vaker wat aan de hand met titels. Zo kwam ik er pas achteraf achter dat Layla M. (Mijke de Jongs vorige speelfilm, red.) met het oog op de internationale markt niet erg handig was. Het bleek dat wij het enige land zijn dat de namen van verdachten op die manier afkort. In het buitenland snapten ze niets van die punt achter de M. Mijn volgende film is gebaseerd op zeven liefdesliedjes. Ik heb van God Only Knows wel geleerd dat ik eerst ga kijken van welke nummers ik de rechten kan clearen, voordat ik aan het schrijven sla. Misschien moet ik maar op safe spelen, alleen evergreens kiezen, haha. En niet direct inzetten op Bowie, want dan gaan er weer jaren overheen. Maar ik zou het geweldig vinden als ik een liedje van Patti Smith erin zou kunnen stoppen. Dat is mijn heldin. Die ga ik gewoon persoonlijk benaderen. Het is het proberen waard, toch?
De irritaties, onderhuidse spanningen, de onuitgesproken liefde: de hoofdrolspelers weten de familieband verdraaid goed over te brengen.
Ja, maar het zijn dan ook hele goede acteurs hè? De beste. De film is ontworpen voor de lach en de traan, maar het is altijd afwachten of dat aan het eind van de rit ook is gelukt. De uitdaging in het schrijven en maken was om ervoor te zorgen dat je voor alle drie de personages sympathie op kunt brengen, maar ze op momenten ook háát. Marcel begint als de gekste, met zijn paranoia, maar aan het eind moet je je als kijker afvragen: wie is hier nu eigenlijk gek?
Het idee is van mij, op basis daarvan zijn Elsie, Monic, Marcel en ik een week in een huisje in Markelo gaan brainstormen. Zij gingen improviseren, ik maakte aantekeningen. Samen hebben we de personages en de subtekst opgebouwd. Toen we gingen draaien, lag er een volledig af script, met alle dialogen. Waar de acteurs zich niet aan hoefde te houden. Soms kwamen hele stukken dialogen letterlijk terug, een andere keer ook helemaal niet en ontstond er nog iets veel mooiers.
Aan de film te zien ben jij vast geen enig kind. En je hoeft vast ook niet het paasverhaal nog uitgelegd krijgen.
Ik ben gereformeerd opgevoed, als kind maakte de lijdensweg en kruisiging van Jezus grote indruk op me. En zo’n donkere periode die afgesloten werd met het licht. Prachtig. Ik heb twee zussen en een broer. Die hebben de film ook gezien. Het leuke is dat niemand van hen zich strikt met een personage identificeert. Ik ook niet.
Maar herkenbaar is het wel, voor iedereen, want familie is universeel natuurlijk.Het paasverhaal gaf mij de mogelijkheid om lagen aan te brengen in de film. Je kunt hem met een gerust hart bekijken als je geen christelijke achtergrond hebt. En die lagen hoeft niemand van mij erin te zien; je mag er ook totaal iets anders uit oppikken.
God Only Knows is in de bios vanaf 4 april!
