Inside IFFR: Juliette Jansen over Distributie

Om festivalfilms een langer leven te geven, om als festival zelf door het jaar heen niet in de vergetelheid te raken en om filmmakers een extra platform te bieden, richtte IFFR in 1998 een distributie-afdeling op in samenwerking met het toenmalige Filmmuseum. Ruim veertien jaar wordt die afdeling nu gerund door Juliette Jansen, die in de loop der jaren ook experimenteerde met nieuwe distributievormen. Er werden tours georganiseerd zoals een Wereld Cinema Tour en Tigers on Tour, er werd een eigen dvd-label Tiger Releases opgezet en ver voordat de meute wist wat het betekende, kwam Jansen met een online filmplatform.

Digitaal videokanaal

Al in 2005 lanceerde het filmfestival videokanaal Tiger Online. Jansen: 'Dat was veel te vroeg. Niemand streamde toen films, laat staan tegen betaling. Dit jaar zie ik voor het eerst een wezenlijke stijging in het gebruik van Video On Demand.' Het huidige Video On Demand-kanaal werd twee jaar geleden gelanceerd, en met grote regelmaat verschijnen daarin nieuwe titels. Zo werden in de afgelopen maanden Tiger Award-winnaar De jueves a domingo, Shame en A Dangerous Method toegevoegd.

De uitdaging in distributie is nu om het beste platform te vinden. 'Voorheen was het overzichtelijk: eerst de bioscoop in, zes maanden later op dvd en als je geluk had daarna op tv. Nu we ook digitaal kunnen distribueren, zijn de opties ontelbaar. Alleen al in Nederland zijn er tientallen VOD-platforms.' IFFR stelt films online beschikbaar op Mubi, Ximon, Cinemalink en de eigen website. Ook via de kabel, bij UPC On Demand, zijn festivalfilms te zien.

De films die worden uitgebracht zijn meestal titels uit de Bright Future-sectie van het festival, dus dikwijls van beginnende, veelbelovende makers. 'Het festival houdt zich erg bezig met het stimuleren van nieuw talent', zegt Jansen. 'Dat proberen wij met distributie ook te doen.' Bij de selectie van de te distribueren films wordt gekeken naar publieksenquêtes, recensies, filmprijzen en wat programmeurs Jansen in de wandelgangen influisteren. 'Meteen na het festival beginnen we bij te houden welke films goed worden ontvangen, maar nog niet door een andere distributeur in Nederland zijn opgepikt. Neighbouring Sounds is een mooi voorbeeld. Die ontving veel prijzen na de wereldpremière in Rotterdam, werd op veel andere filmfestivals vertoond en kreeg goede recensies. Zo'n film wil je nog een boost geven.' Een selectie van de meest bijzondere festivalfilms wordt sinds vorig jaar ook gebundeld in een dvd-box: 10 To Watch.

Virtueel festival

Vrij vooruitstrevend is IFFR door niet alleen in januari en februari een fysiek festijn te organiseren, maar ook al een paar jaar een online minifestival neer te zetten. Zo was er tijdens het recente festival elke dag een wereldpremière op YouTube, waarbij speelfilms 24 uur lang beschikbaar werden gesteld. Black & White & Sex van debuterend regisseur John Winter kreeg 3000 views op één dag.

Jansen: 'Sinds we een paar jaar geleden met YouTube begonnen maken we er ons hard voor om daar goede content voor te leveren. We stellen makers voor er hun films te vertonen, we plaatsen elke maand een nieuw shortsprogramma online dat twee maanden beschikbaar blijft, we publiceren festivalreportages en videoverslagen.' Filmmakers besluiten vaak hun films op YouTube te vertonen vanwege de extra exposure, maar er kan ook geld verdiend worden. Regisseur Aneta Lesnikovska zorgde met een slimme, zelf geïniteerde sociale media-campagne voor een dikke elf miljoen views voor haar film Does It Hurt? - The First Balkan Dogma (nog steeds online). Samen met haar gaat Jansen een handboek maken voor andere filmmakers: Do It Yourself Distribution.

Maar, houd je publiek niet uit de zalen weg door ze naar YouTube te sturen? 'Helemaal niet. Het festival blijft een plek waar je sámen films kijkt, waar je in de zaal zit, waar je een maker kunt zien, naar een feestje gaat, een tentoonstelling kunt bezoeken; veel mensen komen voor die verdieping, de sfeer en het sociale. Online en offline versterken elkaar. Als je de ene dag op het festival bent geweest, kun je de volgende dag thuis nog een filmpje meepikken.'

Offline distributie

Na het festival verzorgt Jansen soms voor films ook nog een, zoals dat heet, theatrical release. Zo wordt Neighbouring Sounds, die in augustus te zien was op World Cinema Amsterdam en meereisde met de WCA Tour, vanaf 27 september vertoond in bioscopen in Amsterdam, Den Haag en Nijmegen. Blockbusters à la The Dark Knight Rises zijn het nooit, al bracht IFFR het debuut van Christopher Nolan, Following (1999), wel uit. Het grootste succes qua bioscoopreleases was de eerste film die werd uitgebracht nadat Juliette Jansen bij het festival aan de slag ging. 'Daar hebben we tienduizend bezoekers mee gehaald, een aantal dat daarna nooit meer is geëvenaard. De titel van die film? Who the Hell Is Juliette?.'