Transformation, Ghosts in Garin Nugroho’s House

Wie zijn overweldigende film Opera Jawa heeft gezien, weet dat er een ruimtelijk- en beeldend kunstenaar schuil gaat in de grote Indonesische cineast Nugroho. Zijn kamer in het Haunted House is ook niet zijn eerste ruimtelijke installatie. Zo presenteerde hij recentelijk een installatieversie van Opera Jawa in het Haus der Kunst in München.
Nugroho’s idee voor de kamer(s) komt voort uit zijn kennis van Javaanse en islamitische kalligrafie en van verbeeldingen van geesten in deze cultuurvormen. Zijn benadering is persoonlijk en niet wetenschappelijk. Hij groeide op met dit soort teksten en ook met andere uitingen waarin geesten een rol spelen, zoals tekeningen, liederen en verhalen. Zo was (en is) muziek bijvoorbeeld een krachtig middel om geesten te bezweren.
Nugroho’s presentatie is verdeeld over twee kamers. Één kamer is een cinemakamer. Speciaal voor dit project maakte Nugroho drie korte films: The Ghost Seller, The Ghost Painter en Ghost Hunting. Ook de gamelanmuziek die is te horen werd speciaal voor dit project opgenomen. In een naastgelegen grote ruimte worden mystieke Javaanse en islamitische teksten op de vloer geprojecteerd.
Beide kamers zijn behangen met foto’s en tekeningen van allerlei gewoonten en gebruiken die met geesten samenhangen. Centraal daarbij staat het oude Javaanse huis in Jogjakarta waar de kunstenaar opgroeide en dat vol van geesten en geestenverhalen schijnt te zijn.
Nugroho’s meest recente film Under the Tree, over rituelen en geesten op Bali, draait ook in dit programma. (GjZ)