Cinema Regained: Pièce Unique

De beroemde choreografe Anne Teresa de Keersmaeker verdiepte haar eigen creatie met puur filmische middelen. Niet alleen een meesterlijke dansfilm, maar ook dermate cinematografisch dat hij de meeste ‘echte’ films met gemak overtroeft.

Voor deze mijmering over de risico’s van macht en hebzucht, verwijst de kunstenaar naar Agrippina, de Romeinse artistocratische weduwe die het bloed van de Caesar wilde. Hij vertaalde het gegeven naar New York, waar ze aan de arm van een pooier flaneert.

Een typisch dadaïstische film van Duchamp, die bestaat uit een reeks visuele en verbale grapjes met onzinnige zinnen en spiraalvormige patronen die een bijna hypnotisch effect sorteren.

Grotendeels in de buurt van Wall Street filmde operaregisseur Peter Sellars een woordenloze, erg vrije adaptatie van Het cabinet van Dr. Caligari (1919), de klassieker uit de Duits-expressionistische cinema. Met Mikhail Baryshnikov als Cesar de slaapwandelaar.

Door de expliciete homoseksuele inhoud bleef Un chant d’amour lang verbannen en zwoer zelfs Genet zijn eigen film af. In een Franse gevangenis beleeft een bewaker voyeuristisch plezier aan de masturberende gevangenen.

De beroemde schrijver Samuel Beckett maakte zijn enige reis naar Amerika om zijn enige film te draaien. Hij bood Buster Keaton daarvoor zijn laatste rol aan. ‘Zijn is gezien worden’ is het motto van de film.

Als reactie op Bonnie & Clyde (1967) maakte Kastle een misdaadfilm waarin hij alle Hollywoodglamour wist te vermijden. Hij mocht meteen Antonioni en Truffaut tot zijn fans rekenen.

Een ‘poëtische benadering van melaatsheid’ maar ook een feitelijke documentaire door één van Irans meest gerespecteerde dichters, een vrouw die met haar woorden nog altijd de Iraanse cultuur en film beïnvloedt, zoals Kiarostami en Mahmalbaf.

Blasfemisch of surrealistisch? Het Belgische equivalent van Buñuels L’age d’or is een Freudiaans-erotische, hoogst vermakelijke parodie op de kerk. Een film die een schandaal veroorzaakte en decennialang enkel clandestien kon worden vertoond.

In the Street wordt beschouwd als een van de eerste Amerikaanse experimentele films: een opeenvolging van compacte, verstilde drama’s gefilmd in East Harlem, een territorium dat nog niet door het modernisme van Manhattan - met zijn Rockefeller Center - was aangetast.

De meest legendarische stille film uit de Braziliaanse geschiedenis toont het lot van drie schipbreukelingen in een klein bootje op zee.

Een eigenaardige dag in het leven van een automonteur, met de kunstenaar Jim Ganzer en de actrice Michelle Philips. Gefilmd door een ikoon van de hedendaagse kunst, Ed Ruscha.

Het stille en mysterieuze Phase IV is een intrigerende, behoorlijk onderschatte sciencefictionfilm over de verborgen vernietigingskracht van insecten en de menselijke kwetsbaarheid. Van de meester van de titelsequentie, die voor zijn enige eigen film gek genoeg geen begintitels maakte.

Een zonnige, curieuze musical over Texas van de zanger van Talking Heads. Byrne baseerde de personages op bizarre nieuwsberichtjes uit sensatiekranten. Een onconventionele mix van uit het leven gegrepen verhalen en muziekvideo's. Uiteraard met soundtrack van de Talking Heads.

Een wetenschaper vermoordt zijn verloofde tijdens WOII. Na de oorlog blijkt hij zijn moordinstinct niet te kunnen beheersen. Schulden moeten afbetaald worden. De enige Duitse film die de morele waarheid in de ogen durfde te kijken.

Deze anti-Bonnie & Clyde-roadmovie (met de regisseur in de hoofdrol) is een van de meest onderschatte voorbeelden van onafhankelijke feministische cinema. Een ontroerend portret van een gebroken, losgeslagen vrouw.

Een uiterst zeldzame, historische film, niet alleen omdat hij bewijst dat de belangrijkste Japanse auteur van de 20e eeuw ook een filmmaker was, maar ook omdat de gebeurtenissen erin een voorbode zijn voor Mishima’s zelfmoord enkele jaren later.