The Vanitas Record

Een Vanitas-schilderij is een soort stilleven dat een verzameling objecten samenbrengt die de kortstondigheid van het menselijk leven en de vergankelijkheid van aardse geneugten en verworvenheden symboliseren. Vanitas-schilderijen waren het meest populair in het Nederland van de zestiende en zeventiende eeuw. De Belgische kunstenaar Koen Theys refereert met zijn houten constructie van twintig bij zestien meter ('het grootste stilleven ooit') aan deze schilderkunst. De houten installatie zit vol met schedels, kaarsen, boeken en duizenden levende slakken. De installatie wordt aangevuld met een video: geen simpele registratie van de deels levende installatie, maar een kunstwerk in zichzelf. In het eerste deel glijdt de camera langzaam langs het bouwwerk, terwijl echo's van perskritieken en interviews de beelden begeleiden. In het tweede deel neemt deze vorm van zelfironie meer groteske proporties aan als de kunstenaar de pers ook in beeld toevoegt. The Vanitas Record wijst daarmee op de langzaam eroderende kwaliteit van de perskritieken over beeldende kunst en cultuur. Ironisch genoeg provoceert Theys met zijn recordpoging de grootste Vanitas ooit te creëren, zijn eigen zorg over het feit dat zorgvuldige kritiek steeds meer plaatsmaakt voor media-hypes. Dit alles staat weer in contrast met het oorspronkelijke begrip van een Vanitas als een roep om nederigheid, een waarschuwing tegen ijdelheid en een dieper begrip van het tijdelijke karakter van het leven.