Ferdydurke

Warschau, 1939. Polen bereidt zich voor op oorlog met Duitsland. Józio is net dertig geworden en heeft zijn eerste boek gepubliceerd, als hij bezoek krijgt van zijn oude leraar, professor Pimko. Die beweert dat Józio nog steeds niet volwassen is en beveelt hem weer naar school te gaan. Pimko bezorgt Józio onderdak bij de familie Mlodziak, die er prat op gaat uiterst modern te zijn. Józio is zeer gecharmeerd van de schone Zuta Mlodziak, maar in plaats van voor haar charmes te vallen, rakelt hij zijn liefde voor zijn nicht Zosia weer op. Die liefde ontwikkelt zich tegen de achtergrond van de boerenopstand en de Duitse bombardementen op Warschau.
Ferdydurke was Skolimowski’s poging tot het internationaliseren en moderniseren van de gelijknamige Poolse cultroman van Witold Gombrowicz. Voor de hoofdrollen gebruikte Skolimowski acteurs van buiten Polen en hij situeerde de film op een specifiek moment in de geschiedenis: het einde van het vooroorlogse, soevereine Polen met al zijn ingewikkelde en vaak dwaze tradities. Zijn poging slaagde, maar wel ten koste van de intellectuele inhoud van de tekst. Daarbij lijkt de film te zijn overladen met personages, thema's en ideeën. Hoewel Ferdydurke door zowel recensenten als door Skolimowski zelf als teleurstellend werd beschouwd, heeft de film wel degelijk zijn charmes: uitstekende muziek, uitgelezen locaties en de regisseur zelf in de rol van een bovenmeester die leiding geeft aan een stel oersaaie onderwijzers. (EMK)